Kiedy słońce szkodzi

Nie zawsze promienie słoneczne przynoszą piękną opaleniznę. 
Zdarza się czasem, że zażywanie kąpieli słonecznych może przynieść bolesne i szpecące stany zapalne. Szczególnie, że dotyczą one miejsc wystawionych na słońce, ale i na powszechny widok publiczny: twarz, dekolt, szyja, ręce czy nogi. Nie chodzi tu o "zwykłe" oparzenie słoneczne, ale o szczególny rodzaj uszkodzeń skóry po nasłoneczneniu, czyli

• odczyny fototoksycznymi
• odczyny fotoalergicznymi

Możemy nazwaą te odczyny rodzajem nadwrażliwości na światło słoneczne, przy których choroba pojawia się w wyniku wspólnego działania promieniowania słonecznego (zakres promieniowania UVA) z lekami, kosmetykami lub niektórymi roślinami. 

Oparzenie słoneczne

Podstawowa różnica pomiędzy odczynami fotoalergicznymi i fototoksycznymi polega na tym, że skłonność do alergii, występuje tylko u niektórych osób nazywanych alergikami, a odczyny fototoksyczne mogą wystąpić u każdego. 

 Do substancji wywołujących odczyny fotoalergiczne zaliczamy:

• pewne leki
• związki chemiczne zawarte w kosmetykach i chemii gospodarczej
• niektóre składniki roślinne (np. zwarte w czosnku) 

Jak wyglądają odczyny fotoalergiczne i fototoksyczne ? 

Bardzo podobnie jak oparzenie słoneczne - zaczerwienienie, pieczenie, obrzęk, pęcherze z płynem, duża bolesność.
Niekiedy są to długo utrzymujące się przebarwienia, bez fazy przypominającej na "oparzenie" słoneczne. Jeśli nasłonecznienie nie jest tak duże, żeby wywoływać "zwykłe" oparzenie słoneczne, należy wówczas wziąć pod uwagę reakcję fototoksyczną lub fotoalergiczną.

Rzadziej zmiany są o charakterze bąblów lub płaskich łuszczących się blaszek.

Nie da się wyliczyć wszystkich leków i związków chemicznych z naszego otoczenia, które mogą wywołać odczyny na światło słoneczne. 

Pamiętajmy jednak o takich często stosowanych lekach jak:

• doksycyklina, Biseptol i niektóre inne antybiotyki
• Cordarone, Bisocard, Atenolol i podobne leki nasercowe/przeciwnadciśnieniowe
• Ketonal, Ibuprofen/Ibum, Refastin, Bi-Profenid, Febrofen inne leki przeciwbólowe
• Promazin, Doxepin, Haloperidol, Amitryptilinum i niektóre inne leki psychiatryczne 

Jeżeli mamy wątpliwości, czy zażywany przez nas lek nie spowoduje szkodliwej reakcji na promieniowanie słoneczne,koniecznie trzeba przeczytać ulotkę znajdującą się w pudełku z lekiem. 

Roślinożercy zwróćcie uwagę czy rośliny, z którymi macie kontakt nie spowodują odczynów skórnych po wystawieniu się na światło słoneczne. 

•  pasternak 
•  koper 
•  pietruszka 
•  barszcz olbrzymi 
•  seler 
•  arcydzięgiel 
•  sumak 
•  sok z dziurawca i pochodne dziurawca 
•  marchewka dzika 
•  cytryna 
•  limonka 
•  bergamotka - olejek bergamotowy
• ruta i rodzina rutowatych. 

Do ciekawostek może należeć przypadek wystąpienia reakcji fototoksycznej po spożyciu sałatki z selera, a następnie pójściu na opalanie w solarium. 

 Jak zapobiegać wystąpieniu reakcji fototoksycznych i fototoksycznych ? 

Jest to bardzo proste - należy wykryć czynnik sprawczy i potem unikać z nim styczności. Inne zalecenie, które dla części osób będzie nie do zaakceptowania to unikanie słońca i opalania się.